Motoryzacja odpowiedzialna społecznie

Pod koniec marca ukazał się najnowszy raport organizacji Forum Odpowiedzialnego Biznesu (FOB) – „Odpowiedzialny biznes w Polsce. Dobre praktyki 2012”. Jest to zbiór najlepszych, zdaniem autorów i grona ekspertów FOB, przykładów działalności prospołecznej, prośrodowiskowej, prorynkowej itp. itd. w minionym roku. Wśród 262 dobrych praktyk, zgłoszonych przez 106 organizacji, znalazły się również pomysły realizowane przez firmy motoryzacyjne. Co prawda stanowią one jedynie niewielką część raportu, podobnie jak w latach ubiegłych, gdzie najwięcej „odpowiedzialnych” działań było domeną przedsiębiorstw z branży FMCG, farmaceutycznej, paliwowej czy finansowej. Dlaczego w ogóle warto o tym mówić? Bo, jak mogłoby się wydawać w pierwszej chwili, motoryzacja odpowiedzialna społecznie nie skupia się tylko na prowadzeniu kampanii dotyczących bezpieczeństwa na drogach. Jakie jeszcze CSR-owe pomysły przychodzą do głowy menedżerom branży automotive? O tym dzisiaj na Drajw. Zapraszam na przegląd dobrych praktyk motobranży, opisanych w dotychczasowych raportach Forum Odpowiedzialnego Biznesu.

Odpowiedzialni pracodawcy 

Firmom motoryzacyjnym, z których większość to korporacje, zależy na wizerunku dobrego, a co za tym idzie pożądanego pracodawcy. Np. w marcu Grupa MAN w Polsce i Volvo Polska otrzymały certyfikat Top Employers dla najlepszych pracodawców, a firmy Volkswagen Poznań i Toyota Manufacturing Motor Polska zostały uznane za najbardziej atrakcyjnych pracodawców w rankingu Randstad Award 2013 (w pierwszej dwudziestce znalazły się jeszcze Mercedes-Benz Polska, Man Bus i Skoda Auto Polska).

Jakimi dobrymi praktykami mogą się pochwalić firm z branży automotive? Według publikacji FOB firmy stawiają na wolontariat pracowniczy. Na przykład TRI Poland (japoński producent części samochodowych) zainicjowało projekt „Aktywne TRI”, w ramach którego uruchomiło program grantowy. Każdy pracownik ma szansę zaproponować swój pomysł na promocję tematyki z zakresu edukacji, ekologii, pomocy społecznej, promocji zdrowia, sportu i kultury, a najlepsze pomysły są realizowane.
Innym przykładem jest Opel ze swoim programem wolontaryjnym „Razem możemy więcej”, będącym częścią globalnego programu General Motors "Volunteer Plus International", wdrożonego w Stanach Zjednoczonych w 1999 roku. Praktyka polega na umożliwieniu pracownikom poświęcenia rocznie do 50 godzin swojej pracy na rzecz wybranej organizacji charytatywnej. Udział w programie jest dobrowolny i zakłada dwie opcje – pierwsza to przepracowanie samodzielnie 50 godzin w roku na rzecz danej fundacji czy stowarzyszenia; druga to praca grupowa, gdzie grupa do 10 osób łącznie poświęca do 50 godzin swojej pracy. Aby wzmocnić motywację pracowników Opel gwarantuje, że po przepracowaniu 50 godzin dana organizacja dodatkowo otrzymuje od General Motors równowartość 250 dolarów.

Inne projekty z zakresu budowania wizerunku dobrego pracodawcy zakładają m.in. wsparcie dla przyszłych matek jak w programie Volkswagen Polska „Przyszła Mama”. VW postawił na elastyczność czasu pracy, dając kobietom w ciąży możliwość skrócenia dnia pracy do 6 godzin, z zachowanie pełnego wynagrodzenia, oraz specjalne miejsca parkingowe i udogodnienia w miejscu wykonywania pracy. Dzięki programowi zyskują też młode mamy, które mogą korzystać z pomieszczenia do karmienia i bezpłatnych badań lekarskich.

Volkswagen dba o zdrowie także innych pracowników. W firmie dział Ochrony Zdrowia opracował tzw. „Kalendarz profilaktyczny”. Pracownicy przeszli ogólne badania, dzięki którym zdefiniowano najczęstsze problemy zdrowotne pracowników. Na tej podstawie prowadzone są akcje informacyjne i edukacyjne podnoszące świadomość zdrowotną, a także profilaktyczne badania okresowe w firmowych ambulatoriach. VW pokrywa też część kosztów bardziej zaawansowanych badań i udostępnia pracownikom Centrum Rehabilitacyjno-Sportowe na terenie firmy.

Na podobnej zasadzie działają programy edukacyjno-profilaktyczne w Michelin Polska. Przykładem takich działań prozdrowotnych jest projekt „Zdrowy kręgosłup”, gdzie rehabilitanci pomagali pracownikom z dolegliwościami mięśniowo-szkieletowymi.

Źródło: Michelin.com

Kolejnym ważnym obszarem polityki pracowniczej jest wspieranie innowacyjności i rozwoju pracowników. Na przykład Michelin Polska prowadzi projekt „Propozycje postępu”. Pracownicy mają możliwość zgłaszania swoich pomysłów zmian w działalności firmy w pięciu kategoriach: bezpieczeństwo, jakość produktów i usług, oszczędności (ograniczenie kosztów i skrócenie terminów), warunki pracy oraz ochrona i poszanowanie środowiska. Najlepsze biznesowo pomysły są nagradzane. W 2011 roku innowacje zaproponowała ponad połowa pracowników, z czego zrealizowano blisko 3000 propozycji, oszczędzając tym samym 4,5 mln zł. Podobny projekt kierowany jest do kadry kierowniczej („Michelin Manufacturing Way”). Niemalże identyczny pomysł wdrożył także Volskwagen Polska, uruchamiając projekt „Proces Ciągłego Ulepszania”.

Jakie jeszcze odpowiedzialne pomysły mają firmy motoryzacyjne? Michelin Polska prowadzi specjalny program adaptacyjny dla nowych pracowników, w którym nowicjusze w organizacji przechodzą całą serię szkoleń wdrażających do pracy. Z kolei TRI Poland promuje bezpieczeństwo w pracy (linie produkcyjne). Tu pracownicy są zachęcani do zgłaszania potencjalnych zagrożenia w miejscu pracy, które firma po szczegółowej analizie może na stałe wyeliminować. TRI wprowadziło też w przedsiębiorstwie „Kodeks postępowania etycznego”.

Odpowiedzialni na drodze

Nieco bardziej tradycyjnie, firmy motoryzacyjne inwestują w kampanie promujące bezpieczeństwo na drodze zarówno kierowców, jak i pieszych.

Zacznijmy od najmłodszych uczestników ruchu drogowego. Działania edukacyjny skierowane do dzieci ze szkół podstawowych prowadzą TRI Poland - „Bezpieczna droga do szkoły” oraz Renault Polska - „Bezpieczeństwa dla Wszystkich”, a dla kilkulatków Michelin Polska realizuje „Przedszkolny program edukacji komunikacyjnej Autochodzik”. Michelin jest także autorem dwóch projektów edukacyjnych dla młodych rowerzystów - kampanii społecznej „Spokojna głowa w kasku” i projektu realizowanego wspólnie z Komisją Europejską w latach 2009-2012 - ROSYPE (Road Safety for Young People in Europe). Większość tych programów oparta jest na podobnych schematach działania i narzędziach komunikacyjnych. Dla dzieci i młodzieży prowadzone są prelekcje, wydawane specjalne publikacje edukacyjne (książeczki, komiksy), aranżowane spotkania z funkcjonariuszami Straży Miejskiej i Policji, rozdawane gadżety (np. Michelin fundowało kaski rowerzystom), prowadzone platformy e-lerningowe (Renault), organizowane konkursy (np. plastyczne), wykupowane billboardy reklamujące akcje. Szczególnie oryginalny jest pomysł „Autochodzik", projekt Michelin i partnerów akcji. Tutaj w ramach projektu wszystkie olsztyńskie przedszkola zostały wyposażone w zestawy edukacyjne – mini miasteczka drogowe, gdzie dzieci mogą zapoznać się z ponad 100 elementami występującymi na drodze, np. znakami czy sygnalizacjami. „Autochodzik” zakłada integrację nauki zasad bezpieczeństwa z nauczaniem prowadzonym w przedszkolach.

Źródło: youthforroadsafety.org

Dla starszy uczestników ruchu drogowego swoje propozycje przygotowało Renault, DaimlerChrysler i Toyota. Jednym z ciekawszych przykładów jest program „Dyskoteka”, prowadzony przez Renault. Firma zorganizowała konkurs dla młodych kierowców połączony z kampanią edukacyjną, poruszającą problem wypadków po imprezach. Wiele wypadków śmiertelnych jest bowiem udziałem młodych kierowców, wracających nocą z dyskotek. 200 wybranych osób mogło doskonalić swoje umiejętności jako kierowcy w Szkole Jazdy Renault w Sochaczewie, a potem, jako ambasadorzy programu, przekazywać zdobytą wiedzę dalej.

Na szkolenia postawiła też Toyota Motor Manufacturing Poland. W rejonie Wałbrzycha, gdzie znajduje się fabryka Toyoty a także jest wiele niebezpiecznych odcinków drogowych (dużo zakrętów, zimą mocno zaśnieżone drogi), firma zaangażowała się w program organizowany przez Wałbrzyską Akademię Bezpiecznej Jazdy – „Bezpieczny kierowca”. Mieszkańcy Wałbrzycha i okolic mogli wziąć udział w szkoleniach z zakresu bezpiecznego zachowania na drodze a także ekologicznej jazdy. Uzupełnieniem akcji były medialne kampanie reklamowe oraz szkolenia na specjalnych symulatorach jazdy w lokalnych centrach handlowych.

Z kolei na pomysł edukowania kierowców flotowych wpadł organizator akcji „Bezpieczna Flota” - Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego. W ramach projektu opracowano i rozdystrybuowano w firmach posiadający floty „Przewodnika Bezpieczna Flota Standardy”.

Publikacje Stowarzyszenia Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego
Źródło: pbd.org.pl

Ostatnią grupą projektów promujących bezpieczeństwo na drogach były propozycje DailmerChrysler. Pierwsza akcja to „Przewożę bezpiecznie”, czyli edukacja kierowców samochodów dostawczych w zakresie odpowiedniego zabezpieczania i transportowania ładunków. Projekt prowadzono w salonach firmy Mercedes-Benz, a uczestnicy w czasie tzw. „Bezpiecznych weekendów” mogli po specjalnym szkoleniu otrzymać Świadectwo Bezpiecznego Przewoźnika Ładunków. Drugi projekt – „Zapnij dziecko!”, także prowadzony przez Mercedesa, to kampania edukacyjna dla rodziców jak bezpiecznie przewozić dzieci. W projekcie mogli wziąć udział kierowcy wszystkim marek samochodów.

Odpowiedzialni lokalnie 

Producenci, którzy mają w Polsce swoje fabryki, chętnie wspierają także społeczność lokalną. W raportach FOB jest wiele przykładów z zakresu community relations, także działań firm z branży motoryzacyjnej. Na przykład TRI Poland prowadzi program stypendialny dla uzdolnionych dzieci z ubogich rodzin, a Volkswagen Poznań organizuje dla dzieci ze szkół podstawowych lokalne rozgrywki piłki ręcznej w ramach programu „Mini Handball” i „Akademii Szczypiorniaka”. Z kolei DailmerChrysler uruchomił projekt „Soboty z techniką”, w ramach którego w czasie specjalnych spotkań dzieci i młodzież poznają historię nauki i techniki oraz uzupełniają swoją wiedzę szkolna.

Źródło: Volkswagen-poznan.pl

Nieco inny kierunek działania obrało Michelin. W 2006 roku spółka uruchomiła program społeczny „Mamo, bądź ze mną”, którego celem jest rodziców małych pacjentów Wojewódzkiego Szpitala Dziecięcego w Olsztynie. Michelin podeszło do tematu kompleksowo i przekrojowo. Przede wszystkim firma pomogła wyposażyć oddziały szpitalne w urządzenia i przedmioty potrzebne rodzicom odwiedzającym swojej dzieci – ponad 100 składanych łóżek dla rodziców, pościel, koce, poduszki, lampki nocne, wygodne krzesła, sprzęt AGD do pokoju socjalnego dla rodziców. Najbiedniejsze rodziny i rodzice samotnie wychowujący dzieci mogą dodatkowo liczyć na bezpłatne noclegi, przejazdy do i ze szpitala a także gorące posiłki.

Michelin realizuje jeszcze inny autorski pomysł. W ramach Fundacji Rozwoju Michelin firma prowadzi program wsparcia finansowego dla przedsiębiorstw produkcyjnych z sektora MSP z województwa warmińsko-mazurskiego. Na pomoc mogą liczyć firmy, które poprzez swoją działalność i innowacyjne pomysły przyczyniają się do rozwoju lokalnej gospodarki, w tym miejsc pracy. W praktyce Michelin udziela przedsiębiorcom gwarancji dla kredytów od 80 do 240 tys. złotych oraz świadczy usługi doradcze. A firmy, które otrzymują wsparcie, są regularnie monitorowane pod kątem efektywności i skuteczności realizacji inwestycji. Podobne projekty realizowane są przez Grupę Michelin na całym świecie.

Granty otrzymują także szkoły i lokalne grupy z rejonu wałbrzyskiego, gdzie znajduje się fabryka Toyota Motor Poland. Firma w ramach realizacji swojej polityki środowiskowej ogłosiła w 2004 roku tzw. Kartę Ziemi i program „Szkoła dla Ekorozwoju”. Wspiera pomysły na rzecz poprawy przestrzeni publicznych oraz inicjatywy proekologiczne (Wałbrzych i okolice to tereny zniszczone przez działalność przemysłową i górniczą).

Inne odpowiedzialne praktyki 

Firma Michelin jest autorem największej liczby odpowiedzialnych pomysłów w branży automotive. Kolejnym projektem francuskiego producenta jest akcja „Ciśnienie pod kontrolą”. Michelin wysłało w Polskę tzw. ciśnieniobusy, wyposażone w sprzęt do kontroli ciśnienia w oponach samochodów poruszających się po krajowych drogach. Eksperci sprawdzali stan napompowania kół i edukowali polskich kierowców o skutkach nieprawidłowego ciśnienia w oponach. Jak to zwykle bywa, Polska na tle Europy wypadła słabo. W pierwszej edycji akcji prawie 90% samochodów miało nieprawidłowe ciśnienie w oponach…

Źródło: Michelin.pl

Na zakończenie jeszcze pomysł Volkswagena – program „Krytyczny dostawca”. Firma współpracuje z około 700 różnymi dostawcami części i usług. Jakiekolwiek problemy we współpracy z podwykonawcami negatywnie wpływają na działanie całego przedsiębiorstwa. Dlatego Volkswagen pomaga tym dostawcom, którzy nie spełniają wszystkich wymogów jakościowych koncernu, organizując specjalne audyty biznesowe i wdrażając programy naprawcze.

Powyższe przykłady nie wyczerpują oczywiście tematu motoryzacji odpowiedzialnej społecznie. Corocznie na polskim rynku pojawiają się nowe projekty, spośród których te ciekawsze opisują właśnie raporty Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Najlepsze praktyki minionego roku można znaleźć w publikacji „Odpowiedzialny Biznes w Polsce. Dobre praktyki 2012”, a przykłady z lat ubiegłych tutaj. Szerokości!